Người Việt vẫn đang trong những ngày của tiết khí Tiểu tuyết, một trong 24 tiết khí trong năm. Tiết khí này sẽ kéo dài tới ngày 6.12, sau đó, tiết khí Đại tuyết sẽ bắt đầu vào ngày 7.12 hôm sau.
Tiết Tiểu tuyết có ý nghĩa là "tuyết xuất hiện", báo hiệu mùa đông bắt đầu lạnh sâu. Trong khi đó với tiết khí Đại tuyết, có ý nghĩa là "tuyết dày". Đây là tiết khí thứ 21 trong 24 tiết khí, trước Đông chí. Thời tiết lúc này rất lạnh, có nơi rơi tuyết dày, ảnh hưởng tới mùa màng.
Theo quan niệm dân gian, hôm nay là Tết Hạ nguyên (lễ mừng lúa mới). Đây là dịp lễ diễn ra vào rằm tháng 10 âm lịch hằng năm, dịp để cảm ơn đất trời, cảm ơn công ăn, việc làm, nghề nghiệp đã nuôi sống ta sau khi kết thúc mùa vụ.
Chuyên gia văn hóa cho biết theo ông bà ta từ xưa đến nay quan niệm trong năm sẽ có 4 tết cổ truyền quan trọng, tương ứng với bốn mùa. Mùa xuân là Tết Nguyên đán, mùa hạ có Tết Đoan ngọ, mùa thu có Tết Trung thu và cuối cùng là Tết Hạ nguyên vào mùa đông.
Về nguồn gốc thì sau mỗi vụ lúa tháng Tám vừa gặt xong, công việc đồng áng cũng dần thảnh thơi hơn. Khi ấy, lúa mới, rơm mới đều có đủ cả nên người dân nghĩ ngay đến ơn nghĩa của thiên địa mưa gió thuận hòa, không lũ lụt làm hư hại mùa màng.
Do đó, cứ đến Rằm tháng Mười Âm lịch, người dân sẽ đem những gì đã thu hoạch được làm ra các món ăn theo phong tục địa phương cùng mâm cơm dâng cúng ông bà tổ tiên, Thổ thần,... Dần dần, ngày này đã trở thành một dịp không thể thiếu trong đời sống người dân và được gọi là lễ tạ ơn, lễ mừng lúa mới hay tết Hạ Nguyên.
Đây còn là một trong tứ trọng ân của Phật giáo mà đức Phật đã truyền lại khi Ngài còn tại thế. Sau khi cúng tạ ơn, cả nhà sẽ quây quần bên bếp lửa hồng, thưởng thức mâm cơm ấm cúng giữa tiết đông se lạnh.
Đây là dịp để mọi người đến chùa ước cầu sự an yên, vui vẻ cho những người thân trong gia đình, nhất là ông bà, cha mẹ. Sau khi lễ Phật xong, nhiều nhà còn thăm viếng thân nhân đã khuất được gửi tro cốt tại chùa và cầu siêu cho họ.
Vào ngày này, nhất là các Phật Tử, họ sẽ tưởng nhớ và bày tỏ lòng thành kính đối với công ơn của đức Phật, Bồ Tát trong việc tạo ra, giữ gìn và phát huy tính hướng thiện, trừ ác và nhớ ơn tổ tiên. Do đó, lễ cúng tết Hạ Nguyên thường diễn ra ở chùa để mọi người noi gương đức Phật.